ชวนรู้จักโครงการ “บอกดิน” ช่วยประชาชนเข้าถึงการถือครองที่ดินตามกฎหมายได้ง่ายขึ้น ผ่านขั้นตอนแจ้งข้อมูลตำแหน่งที่ดิน
วันที่ 8 พฤศจิกายน 2564 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า กระทรวงมหาดไทย เริ่มทำการสำรวจรังวัดทำแผนที่เพื่อออกโฉนดที่ดิน ปีงบประมาณ 2565 ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2564 ที่ผ่านมา ในพื้นที่ 70 จังหวัดครอบคลุมทุกภาค
แต่การค้นหาตำแหน่งที่ดินให้ละเอียดและครบทุกจุดไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากที่ดินเดิม ไม่ได้มีการกำหนดขอบเขตไว้อย่างชัดเจน กระทรวงมหาดไทย จึงได้คิดโครงการ “บอกดิน” ที่ดำเนินการมาแล้ว 2 ระยะ (ปี 2563-2564) และระยะที่ 3 กำลังจะเกิดขึ้นในปี 2565
“ประชาชาติธุรกิจ” พาทำความรู้จักโครงการบอกดิน รวมถึงขั้นตอนการแจ้งข้อมูลตำแหน่งที่ดิน เพื่อให้ประชาชนได้ถือครองที่ดินอย่างถูกต้องและมีขอบเขตที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น
โครงการบอกดิน คืออะไร
โครงการบอกดิน คือ โครงการที่เปิดโอกาสให้ประชาชนผู้ที่มีที่ดิน แต่ไม่มีเอกสารสิทธิ หรือมี ส.ค. 1 น.ส.3 น.ส.3 ก แจ้งตำแหน่งที่ดินของตนเอง เพื่อให้ภาครัฐรวบรวมข้อมูลและเข้าไปดำเนินที่ดินให้ถูกกฎหมาย
ทำไมต้องมีโครงการบอกดิน
- เพื่อรับแจ้งตำแหน่งที่ดิน ที่ราษฎรมีความประสงค์ให้รัฐเข้าไปดำเนินการระหว่างเจ้าหน้าที่กับราษฎรเป็นไปด้วยความยากลำบาก ล่าช้า และมีหลายรูปแบบ
- การรวบรวมข้อมูล ภายหลังจากมีการรับแจ้งแล้ว ยังไม่มีแนวทางที่ชัดเจน หรือเป็นแนวทางขั้นตอนตามระบบราชการ ถามไปถามมาเพื่อให้ได้ข้อมูลที่นำมาดำเนินการต่อได้ สิ้นเปลืองทั้งเวลาและค่าใช้จ่าย
- การแจ้งผลไม่เป็นไปในรูปแบบบริการเบ็ดเตล็ด เช่น พื้นที่ยังไม่ประกาศเดินสำรวจในปีนี้ แต่จะทำเมื่อใดกำหนดไม่ได้ พื้นที่อยู่ของรัฐทำไม่ได้ไม่มีคำแนะนำเพิ่มเติมให้นอกจากขอให้ติดต่อหน่วยงานที่ดูแลพื้นที่ให้ถอนสภาพก่อน
- “บอกดิน” ใช้การสื่อสารผ่านแอปพลิเคชั่น ที่มีการใช้งานในชีวิตประจำวัน จึงเป็นการสื่อสารที่สามารถรับรู้ข้อมูลได้โดยตรงจากราษฎร เพื่อนำมาประมวลผลและนำไปใช้เติมเต็มการให้บริการที่มีประสิทธิภาพ
- “บอกดิน” ยึดแนวทางตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง และการใช้จ่ายเงินงบประมาณอย่างคุ้มค่า ด้วยการเลือกช่องทางสื่อสารผ่าน Social Media ที่เสียค่าใช้จ่ายน้อยที่สุด ร่วมกับชุดคำสั่งบนโปรแกรม Database และโปรแกรม Freeware ทางด้านแผนที่ในการประมวลผล
ขั้นตอนแจ้งตำแหน่งที่ดิน โครงการบอกดิน
1. สแกนคิวอาร์โค้ด
2. เพิ่มเพื่อนไลน์ “บอกดิน”
3. ให้ปฎิบัติตามคำแนะนำ ดังนี้
- นำโทรศัพท์มือถือไปยืนกลางแปลงที่ดิน แล้วกดแชร์ตำแหน่ง
- พิมพ์รายละเอียดผู้แจ้ง ได้แก่ ชื่อ-สกุล ตามบัตรประชาชน ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ และระบุว่าที่ดินไม่มีหรือมีหลักฐาน (เช่น ส.ค.1, น.ส.3, น.ส.3ก. เป็นต้น)
- ถ่ายรูปหลักฐานที่ดิน (ถ้ามี)
- “บอกดิน” ไม่ใช่การรับคำขอออกโฉนดที่ดิน แต่เป็นการรวบรวมข้อมูลที่ดินจากประชาชน สำหรับนำไปจัดทำแผนงานด้านการบริหารจัดการที่ดินของรัฐ เพื่อการมีส่วนร่วมและประชาชนอาจได้รับสิทธิที่ดินได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
4. จากนั้นกดเครื่องหมาย “+” และกด “ตำแหน่งที่ตั้ง”
5. กดแชร์ตำแหน่งที่ดิน ที่แถบสีดำ ที่แจ้งรายละเอียดของตำแหน่ง
6. เมื่อกดแชร์ตำแหน่งที่ดิน พร้อมข้อมูลผู้แจ้งแล้ว ระบบจะแจ้งว่าได้รับข้อมูลแล้ว และจะทำเข้าสู่ระบบและแจ้งให้ทราบต่อไป
สำรวจที่ดิน 70 จังหวัด เริ่ม 1 ต.ค.2564
นายนิพนธ์ บุญญามณี รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย ได้ลงนามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง กำหนดจังหวัดที่จะทำการสำรวจรังวัดทำแผนที่เพื่อออกโฉนดที่ดิน ปีงบประมาณ 2565 อาศัยอำนาจตามประมวลกฎหมายที่ดิน และที่แก้ไขเพิ่มเติม รวมทั้งระเบียบที่เกี่ยวข้อง ในพื้นที่ 70 จังหวัด เริ่มวันที่ 1 ตุลาคม 2564 เป็นต้นไป
ประกอบด้วย จังหวัดกระบี่ กาญจนบุรี กาฬสินธุ์ กำแพงเพชร ขอนแก่น จันทบุรี ฉะเชิงเทรา ชลบุรี ชัยนาท ชัยภูมิ ชุมพร เชียงราย เชียงใหม่ ตรัง ตราด ตาก นครนายก นครปฐม นครพนม นครราชสีมา นครศรีธรรมราช
นครสวรรค์ นราธิวาส น่าน บึงกาฬ บุรีรัมย์ ประจวบคีรีขันธ์ ปราจีนบุรี ปัตตานี พระนครศรีอยุธยา พังงา พัทลุง พิจิตร พิษณุโลก เพชรบุรี เพชรบูรณ์ แพร่ พะเยา มหาสารคาม มุกดาหาร แม่ฮ่องสอน ยะลา ยโสธร ร้อยเอ็ด ระนอง ระยอง ราชบุรี
ลพบุรี ลำปาง ลำพูน เลย ศรีสะเกษ สกลนคร สงขลา สตูล สระแก้ว สระบุรี สิงห์บุรี สุโขทัย สุพรรณบุรี สุราษฎร์ธานี สุรินทร์ หนองคาย หนองบัวลำภู อ่างทอง อุดรธานี อุทัยธานี อุตรดิตถ์ อุบลราชธานี และจังหวัดอำนาจเจริญ
- สำรวจออกโฉนดที่ดิน 70 จังหวัด เจ้าของที่ดินต้องรู้อะไรบ้าง
- มหาดไทยสำรวจออกโฉนดที่ดิน 70 จังหวัด เริ่ม 1 ต.ค.
ผลดำเนินการ “บอกดิน” ระยะที่ 1-2
การรายงานผลการดำเนินการโครงการบอกดิน ระยะที่ 1 และระยะที่ 2 มีดังนี้
1. โครงการบอกดิน ปี 2563 (ระยะที่ 1) เปิดการรับแจ้งข้อมูลตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์-31 กรกฎาคม 2563 มีผู้แจ้งข้อมูลผ่านทางระบบทั้งสิ้น จำนวน 11,899 ราย ตรวจสอบตำแหน่งที่ดินตามที่ผู้ใช้บริการ “บอกดิน” แจ้งตำแหน่งไว้แล้ว ปรากฏว่า อยู่นอกเขตที่ดินของรัฐ ซึ่งอาจออกโฉนดที่ดินได้ จำนวน 6,625 ราย และอยู่ในเขตที่ดินของรัฐ จำนวน 5,274 ราย
2. โครงการบอกดิน ปี 2564 (ระยะที่ 2) เปิดรับแจ้งข้อมูลตำแหน่งที่ดินระหว่างวันที่ 5 มีนาคม-30 มิถุนายน 2564 มีผู้แจ้งข้อมูลทั้งสิ้น จำนวน 447,306 ราย ได้ตรวจสอบตำแหน่งที่ดินตามที่ผู้ใช้บริการ “บอกดิน” แจ้งตำแหน่งไว้ปรากฏว่า อยู่นอกเขตที่ดินของรัฐ ซึ่งอาจออกโฉนดที่ดินได้ จำนวน 249,985 ราย และอยู่ในเขตที่ดินของรัฐ จำนวน 197,321 ราย
“บอกดิน” ระยะ 3 คาดเริ่มมกราคม ปี 2565
สำหรับโครงการบอกดิน ปี 2565 (ระยะที่ 3) กรมที่ดินจะประชาสัมพันธ์ แจ้งช่องทางและระยะเวลาการรับแจ้งตำแหน่งบอกดินให้ทราบต่อไป ซึ่งคาดว่าจะรับแจ้งข้อมูล ได้ตั้งแต่ต้นเดือนมกราคม 2565 เป็นต้นไป